به نقل از «قدس آنلاین»

خطر واگرایی و افتادن ارمنستان در دامان غرب/ بررسی اهداف تحرکات ناتو در قفقاز جنوبی و تبعات آن برای ایران

تاریخ انتشار: ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۶۴۴۶۳

به گزارش قدس آنلاین، بدین ترتیب افزایش سطح تحرکات غرب در قفقاز جنوبی زنگ هشداری برای روسیه و ایران درباره آینده ژئوپلتیکی منطقه خواهد بود. گرچه بسترها و بحران‌های موجود در قفقاز جنوبی موجب یارکشی‌های پرشمار با حضور قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شده است، اما کارشناسان معتقدند با پررنگ شدن حضور و دایره عملیاتی ایران و روسیه در منطقه و بدست گرفتن ابتکارات و اجرایی کردن سازوکارهای صلح می‌توان نقشه اعضای ناتو مبنی بر گسترش حوزه‌های نفوذ را خنثی کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

در همین زمینه، احسان موحدیان کارشناس مسائل حوزه قفقاز در گفت وگو با قدس تصریح کرد: مداخلات و اقدامات ناتو در قفقاز جنوبی، فرایندی است که از جنگ ۲۰۲۰ شروع شده و هدف آن در درجه اول سست کردن نفوذ روسیه در منطقه قفقاز جنوبی و کشورهای آذربایجان، ارمنستان و گرجستان است. همچنین آمریکا تلاش کرده نفوذ خود در قفقاز و آسیای مرکزی را گسترش دهد. روس‌ها ابتدا متوجه این واقعیت نبودند و جنگ اوکراین و اتفاقات آن سبب شد کم کم اهمیت ماجرا را درک کنند. چنانچه شاهد سفرهای مکرر مقامات آن به منطقه و توسعه همکاری‌های نظامی و تمرینات مشترک هستیم. علاوه بر این، ناتو و آمریکا درصدد حذف و تضعیف ساختارهای وابسته به روسیه در اقتصاد، سیاست، فرهنگ و... در کشورهای قفقاز جنوبی هستند. 

موحدیان گفت: خطرات و تبعات این موضوع برای منافع ایران به روشنی مشخص است. در وهله نخست، خطر امنیتی دارد؛ زیرا وقتی نفوذ ناتو در این کشورها افزایش یابد، ایران در منطقه شمال غرب کشور با تهدید امنیتی روبه‌رو خواهد بود. چرا که باز شدن پای ناتو موجب تسهیل حضور صهیونیست‌ها و تقویت گروهک‌های تجزیه‌طلب در منطقه و ایجاد مشکلات امنیتی در ایران است. از سوی دیگر، غرب و ناتو از بعد اقتصادی درصددند کریدور میانی کاسپین را تقویت و مسیرهای کریدوری ایران از شمال به جنوب را کور کنند تا درنتیجه آن مسیرهای انتقال انرژی و لوله‌های خطوط انتقال نفت و گاز از کشورهای آسیای مرکزی به اروپا از ایران عبور نکند. البته این اقدامات ناتو از منظر سیاسی هم موجب واگرایی می‌شود و ایران عملاً در کشورهای شمال غرب و آسیای مرکزی جای پای نفوذ نخواهد داشت. کشورهای قفقاز جنوبی از نظر فرهنگی در حیطه تمدنی ایران و متعلق به کشورهای حوزه نوروز هستند، اما کم کاری ایران و افزایش نفوذ قدرت‌های خارجی موجب واگرایی شده و حس بیگانگی این کشورها نسبت به ما افزایش می‌یابد.

تأخیر تاریخی روسیه در فهم تهدید نفوذ ناتو 
این تحلیلگر مسائل قفقاز افزود: اسرائیلی‌ها اکنون در منطقه بخارا به‌شدت فعال و مدعی هستند اقوام یهودی در گذشته در آنجا حضور داشتند و این شهر اصالتاً یهودی است، درحالی‌که میراث تمدنی فارسی به‌شدت در آنجا پررنگ است. از طرف دیگر ترکیه روی سمرقند کار می‌کند تا آن را به عنوان پایتخت فرهنگی جهان ترک مطرح کند. بنابراین بعضی تحولات پیچیده در حال وقوع است که نباید از آن غافل بود؛ زیرا در حال حاضر تنها مسیر دسترسی ایران به قفقاز جنوبی از طریق ارمنستان است و اگر در راستای افزایش نفوذ و تأثیرگذاری اقدامی نکنیم، طبیعتاً منطقه آذربایجان را از دست خواهیم داد. زیرا به مدت ۳۰ سال از آذربایجان غفلت شده و اسرائیل، ناتو و ترکیه در آنجا موقعیت برتر دارند. البته در ارمنستان هم اقدام چندانی صورت نگرفته است. گرجستان هم در اردوگاه غرب و ناتو قرار دارد و پیوندهای آذربایجان و گرجستان با ناتو مستحکم است. درنتیجه تنها ارمنستان برای ایران مانده است که باید فعالیت زیادی داشت تا خسارت و خفگی ژئوپلتیک تشدید نشود. 

وی معتقد است: درباره موضع روسیه نسبت به اقدامات ناتو در قفقاز جنوبی باید گفت این کشور دچار تأخیر تاریخی در فهم خطر نفوذ ناتو در منطقه بوده و همین سبب شده بسیاری از فرصت‌ها را از دست بدهد. درواقع، روسیه می‌توانست با گسترش فعالیت‌های اقتصادی در قفقاز و افزایش تعامل با ایران به خود و ما کمک کند تا وضعیت در آنجا چندان وخیم نشود، اما تلاش روسیه این بوده در منطقه به‌صورت انفرادی بازیگری کند؛ زیرا نگران بوده منافعش در صورت گسترش نفود ایران آسیب ببیند؛ بنابراین نه تنها به افزایش حضور کشورمان کمک نکرده، بلکه از آن جلوگیری کرده است. 

موحدیان بیان کرد: از سوی دیگر شاهدیم ترکیه به عنوان عضو ناتو و سایر اعضا برنامه‌های درازمدت داشته‌اند و به مرور پیش رفته‌اند. ترکیه منتظر روسیه نمانده و خود را به قفقاز تحمیل کرده، اما ایران تلاش کرده همسو و هماهنگ با روسیه عمل کند و همین کندی و غفلت موجب از دست رفتن فرصت‌های بسیاری شده است. اکنون نیز هماهنگی و همراهی روسیه و ایران با یکدیگر در قفقاز جنوبی اندک است و کشورمان تمرکز چندانی بر این منطقه ندارد، درحالی‌که اگر درگیری‌های منطقه غزه و غرب آسیا تشدید شود، امکان دارد در منطقه قفقاز جنوبی هم درگیری شکل بگیرد و آذربایجان به ارمنستان حمله کرده و جنوب آن را برای ایجاد کریدور جعلی زنگزور و تسهیل عبور کشورهای ناتو اشغال کند. این درگیری برای ایران و روسیه هزینه‌زا خواهد بود؛ زیرا راه نفوذ جدیدی برای ناتو ایجاد می‌کند. درنتیجه دو کشور نیاز دارند همکاری‌ها و هماهنگی را افزایش دهند.

مینا افرازه

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: ایران قفقاز قفقاز جنوبی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۶۴۴۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ناتو زنگ خطر را به صدا درآورد

ائتلاف نظامی غرب تحت رهبری ایالات متحده نسبت به آنچه «فعالیت هیبریدی» مسکو در جمهوری چک، استونی، آلمان، لتونی، لیتوانی، لهستان و بریتانیا خواند، به شدت ابراز نگرانی کرد.

به گزارش یورونیوز، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو ضمن طرح این نگرانی در خصوص «فعالیت‌های خصمانه» روسیه در سراسر اروپا هشدار داده است.

این ائتلاف بزرگ نظامی متشکل از ۳۲ کشور عضو روز پنجشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که از «فعالیت‌های بدخیم و خرابکارانه اخیر» روسیه که آن را تهدیدی برای امنیت غرب می‌داند، «عمیقاً نگران» است.

در این بیانیه از مواردی، چون «کارزار فریب، جعل و اطلاعات نادرست، خرابکاری، اعمال خشونت، حملات سایبری و الکترونیکی... و سایر عملیات ترکیبی» به عنوان نمونه‌هایی از فعالیت‌های خرابکارانه روسیه علیه اهدافی در اروپا نام برده شده است.

کشور‌های اروپایی نام برده شده در بالا به ادعای ناتو همگی به نوعی تاکنون تحت تاثیر این فعالیت‌ها قرار گرفته‌اند.

این موارد «بخشی از یک کارزار مرتبط با فعالیت‌های خرابکارانه» توصیف شده که به ادعای ناتو، روسیه همچنان در پی تقویت و اجرای آن‌ها در سراسر قلمرو ائتلاف در منطقه یورو-آتلانتیک از طریق نیرو‌های نیابتی خود است.

ناتو در بیانیه خود ضمن محکوم کردن «رفتار روسیه» اعلام کرد: «ما از متحدانی که از این اقدامات آسیب دیده‌اند حمایت و با آن‌ها اعلام همبستگی می‌کنیم.»

این بیانیه می‌افزاید: «ما به تقویت تاب‌آوری و به کارگیری و ارتقای ابزار‌هایی که در اختیار داریم برای مقابله و مبارزه با اقدامات ترکیبی و حملات روسیه ادامه خواهیم داد و در پی آنیم که نسبت به تقویت قدرت بازدارندگی و دفاع متحدان در برابر حملات ترکیبی و اقدامات روسیه اطمینان حاصل کنیم.»

حمله نظامی تمام عیار روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ تحت رهبری ولادیمیر پوتین، به شدید‌ترین تنش‌ها میان روسیه و غرب طی سال‌های اخیر دامن زد؛ این در حالیست که واشنگتن و اکثر پایتخت‌های اروپایی همچنان قاطعانه از کی‌یف در این جنگ حمایت می‌کنند.

این پیامد‌ها منجر به لفاظی‌های آتشین و اشکالی از جنگ ترکیبی شده است که در کنار نیروی نظامی متعارف، فعالیت‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی غیرمتعارف را نیز به خدمت گرفته است.

مارگوس ساهکنا، وزیر خارجه استونی ماه سپتامبر در مصاحبه اختصاصی با یورونیوز هشدار داده بود که عبور مهاجران از مرز‌های ۳۰۰ کیلومتری روسیه، خود شکلی از یک حمله ترکیبی تدارک دیده شده از سوی مسکو است.

ناتو در بیانیه روز پنجشنبه خود متعهد شده است که کشور‌های عضو همچنان به ارائه کمک‌های نظامی و مالی مورد نیاز به اوکراین ادامه داده و هرگز از این رویکرد دست نکشند.

بیانیه ائتلاف نظامی ناتو در بحبوحه افزایش اتهامات و پیگری روند تحقیقات علیه افرادی که گفته می‌شود با مسکو مرتبط هستند، منتشر شده است.

یک فرمانده ارتش آلمان آوریل گذشته در دادگاه دوسلدورف، شهر غربی این کشور، به جاسوسی برای روسیه و افشای اسرار دولتی اعتراف کرد.

در همین حال، گزارش‌هایی نیز اخیرا از اتهام علیه یک مرد بریتانیایی در زمینه همکاری با گروه مزدور روسی واگنر حکایت داشت.

پارلمان اروپا ماه مارس گذشته اعلام کرد که در حال بررسی ادعا‌هایی در مورد دریافت رشوه از سوی برخی از اعضای پارلمان به منظور تبلیغ به نفع روسیه است.

در پی افشاگری‌های متعدد درباره آنچه پارلمان آن را «تلاش‌های مورد حمایت کرملین برای دخالت و تضعیف فرایند‌های دموکراتیک اروپا» خوانده است، قانون‌گذاران اروپایی ماه آوریل قطعنامه‌ای را برای محکومیت قاطعانه چنین تلاش‌هایی صادر کردند.